Προϊστορία
Η αρχή
Το πρώτο ψωμί που φτιάχτηκε ποτέ ήταν στη νεολιθική εποχή (8.000 π.Χ.), ένα είδος σκληρής πίτας, που δεν φούσκωνε και ψηνόταν αρχικά στον ήλιο και στη συνέχεια πάνω σε καυτές πλάκες.
Πόσο χρονών είναι το αρχαιότερο καρβέλι στον κόσμο;
Ποιος λαός πληρωνόταν με ψωμί;
Πώς έφτασε το ψωμί από την αρχή της ιστορίας στο τραπέζι μας σήμερα;
Ξεκίνησε το ταξίδι!Το πρώτο ψωμί που φτιάχτηκε ποτέ ήταν στη νεολιθική εποχή (8.000 π.Χ.), ένα είδος σκληρής πίτας, που δεν φούσκωνε και ψηνόταν αρχικά στον ήλιο και στη συνέχεια πάνω σε καυτές πλάκες.
Η Ελβετία μπορεί να περηφανεύεται ότι εκεί βρέθηκε το μέχρι σήμερα παλαιότερο καρβέλι στον κόσμο, ζυμωμένο το 3.530 π.Χ., ενώ μια φραντζόλα 4.000 ετών βρίσκεται ανάμεσα στα εκθέματα του Βρετανικού Μουσείου.
Όλα αλλάζουν στην ιστορία του ψωμιού όταν ένα ευτυχές ατύχημα, λόγω της ζέστης, οδηγεί τους αρχαίους Αιγύπτιους να ανακαλύψουν το προζύμι.
Το ψωμί μπαίνει σε κάθε πτυχή της ζωής τους – βασική τροφή, μέσο πληρωμής των εργατών και προσφορά στους τάφους αγαπημένων.
Οι πρόγονοί μας προσθέτουν στο ψωμί αρωματικά και μπαχαρικά φτάνοντας σε σημείο να παράγουν 72 διαφορετικούς τύπους ψωμιού.
«Ψώω» είναι το αρχαίο ελληνικό ρήμα για το άλεσμα, το τρίψιμο των υλικών, και κατά μία εκδοχή είναι αυτό που έδωσε στο ψωμί το όνομά του.
Τα μυστικά της αρτοποιίας φτάνουν στη Ρώμη το 170 π.Χ. και κερδίζουν το λαό σε σημείο που το 97 μ.Χ. να λειτουργούν πάνω από 300 οργανωμένα αρτοποιεία.
Τότε σχηματίζεται και η πρώτη συντεχνία αρτοποιών.
Φρεσκοψημένα καρβέλια δίνονταν στους θεατές στις αρένες, εξασφαλίζοντας την εύνοια του λαού. Το γνωστό λατινικό ρητό «Άρτον και Θεάματα» (panem et circenses) προέρχεται από αυτήν την τακτική.
Συνεχίζοντας τη ρωμαϊκή παράδοση, το Βυζάντιο τρέφει το λαό του με ψωμί. Σιτάρι εισάγεται από την Αίγυπτο σε όλες τις μεγάλες πόλεις της αυτοκρατορίας και φυλάσσεται σε κρατικές αποθήκες.
Οι νόμοι που ρύθμιζαν την εισαγωγή και τη μεταφορά του σιταριού ήταν πολύ αυστηροί, γιατί αν το σιτάρι καθυστερούσε, ο πληθυσμός ήταν βέβαιο ότι θα πεινάσει, όπως έγινε όταν η Αίγυπτος έπεσε στα χέρια των Αράβων τον 7ο αιώνα μ.Χ.
Αν και το ψωμί έχει φτάσει στα πέρατα του κόσμου,
η αρτοποιία έχει μείνει για καιρό σχετικά στάσιμη.
Όλα αλλάζουν, όμως, με τη διάδοση του ηλεκτρισμού, που φέρνει την επανάσταση και στην παραγωγή του ψωμιού.
Οι ανάγκες αλλάζουν, η τεχνική εξελίσσεται, αλλά η αρτοποιία παραμένει πάντα μια τέχνη.
Από το 1950 έως και σήμερα ο Καραμολέγκος με τεχνογνωσία, καινοτομία, μεράκι και -πάνω από όλα- με αγάπη γράφει καθημερινά τη δική του ιστορία στο ψωμί.